Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng.
Cây Keo – Đặc điểm và công dụng của cây keo
Cây keo được biết đến với nguyên liệu chính là sản xuất giấy. Bên cạnh đó dùng để thiết kế và thi công nội thất, có vài loại keo còn giúp chữa được bệnh. Vậy cây keo là gì? Tác dụng và cách sử dụng hạt keo bạn đã biết chưa? Cách trồng cây keo thế nào để hiệu quả. Cùng tham khảo qua bài viết sau đây.
Tìm hiểu về cây keo
Cây keo hay còn gọi là cây gỗ keo, thuộc chi Keo, danh pháp khoa học là Acacia, có nguồn gốc tại đại lục cổ Gondwana. Trong tiếng Anh, các loài ở Australia gọi chung là wattle (cây keo Úc), còn các loài châu Phi và châu Mỹ gọi chung là acacia (cây keo). Hiện nay loại cây này được trồng khá phổ biến ở nước ta. Hãy cùng Deli Legend tìm hiểu xem cây gỗ keo là gì và ứng dụng của cây gỗ keo.
Đặc tính sinh trưởng và đặc điểm hình thái của cây keo
Cây keo có hoa nhỏ gồm 5 cánh, gần như ẩn kín trong các nhị hoa dài và được phân bổ trong các cụm hoa dày đặc dạng hình cầu hay hình trụ. Hoa keo có màu vàng hay màu kem, màu hơi trắng hay thậm chí là tía (chẳng hạn Acacia purpureapetala) hoặc đỏ (trong loài được trồng gần đây Acacia leprosa). Có một số loài keo thường có gai, đặc biệt ở các loài sinh trưởng trong khu vực khô cằn. Chúng thường là các cành bị ngắn đi, cứng và sắc, hoặc đôi khi là lá kèm dạng lá biến hóa thành.Các lá kèm giống như gai lớn thường rỗng, cung cấp nơi làm tổ cho các loài kiến. Chúng ăn các chất được tiết ra trên cuống lá và các loại thức ăn kỳ dị ở chóp lá chét. Ngược lại, chúng cũng bảo vệ cho cây chống lại những loài côn trùng ăn lá. Hiện nay, cây keo được trồng với quy mô ngày càng lớn, phổ biến nhất ở miền Bắc.
Các loại gỗ keo
Keo là cây gỗ thẳng, thuộc nhóm cây gỗ chất lượng tốt, màu vàng trắng, có vân, có giác lõi phân biệt. Gỗ keo có rất nhiều tác dụng nên keo lai rất phù hợp với các dự án lâm nghiệp thương mại. Có nhiều loại keo, tuy nhiên, phổ biến nhất là keo lai, keo dậu và keo vàng. Mỗi loại đều có những đặc tính riêng nổi bật. Chẳng hạn như:
Keo lai
Cây keo Lai có khả năng sinh trưởng và phát triển nhanh, cho chất lượng gỗ cao, ổn định. Keo lai có thể chống chịu sâu bệnh tốt, thích ứng với thời tiết khô hạn. Vì thế, nó được trồng nhiều trên địa bàn Bình Phước và các tỉnh Nam Bộ.
Keo dậu
Loài cây này tại Việt Nam thường được trồng làm hàng rào nên người ta thường gọi là keo dậu. Cây keo dậu có tán rộng, vỏ cây màu xám. Lá thuộc dạng lá kép lông chim 2 lần chẵn, trên cuống lá cấp 1 có các tuyến hình. Cây keo dậu sinh trưởng tốt trên đất thoát nước, ít chua, có thể thích ứng với đất mặn vừa ven biển. Keo dậu chịu khô hạn rất tốt nhưng không chịu úng đặc biệt là khi còn non. Ở nhiều vùng thì nó lại bị coi là loại thực vật xâm hại.
Keo vàng
Còn gọi là Mimosa vàng, là một loài thực vật thuộc họ đậu. Loài này phân bố ở đông nam nước Úc từ bán đảo Eyre phía Nam của Nam Úc vào phía tây tiểu bang Victoria và phía Bắc vào nội địa khu vực phía nam. Keo vàng đã được trồng ở các vùng ôn đới trên thế giới để lấy chất tannin trong vỏ cây, vì nó cung cấp năng suất cao nhất trong tất cả các cây keo.
Ứng dụng của keo gỗ
Tại Việt Nam, các loài cây keo tai tượng (Acacia mangium) và keo lá tràm (Acacia auriculiformis) được trồng để làm nguyên liệu sản xuất giấy, cải tạo vườn rừng, loại keo này được sử dụng trong công nghiệp sản xuất nước hoa do nó có mùi thơm rất mạnh. Gỗ Keo lai to, tròn là nguyên liệu sử dụng để sản xuất đồ nội thất xuất khẩu.
Cây keo với đường kính từ 17-18 cm trở lên có giá cao hơn hẳn so với giá nguyên liệu dùng để sản xuất giấy. Ngoài ra keo lai còn dùng làm gỗ dán, ván dán cao cấp, gỗ xẻ dùng trong xây dựng,….Cây keo ngày càng được trồng với quy mô lớn, nhằm nhanh chóng phủ xanh đồi núi trọc keo được trồng thành rừng, hai bên đường quốc lộ, được trồng trong các công viên, để ngăn bụi cho các ngôi nhà, keo được trồng để tạo bóng mát trong các sân trường, để lấy gỗ, để chống sói mòn,….
Ưu điểm gỗ cây keo
Vì gỗ cây keo thường được trồng đại trà, thế nên đây là nguồn nguyên liệu có chất lượng ổn định, độ cong vênh thấp so với những loại gỗ tạp khác.
Xét đến độ bền cơ học dẻo dai, thích nghi được với thời tiết khắc nghiệt.
Gỗ cây keo lai to, tròn và là nguyên liệu để sản xuất những đồ nội thất xuất khâu. Cây keo với đường kính từ 17-18 cm trở lên có giá cao hơn hẳn so với giá nguyên liệu dùng để sản xuất giấy. Ngoài ra keo lai còn dùng làm gỗ dán, ván dán cao cấp, gỗ xẻ dùng trong xây dựng……
Lưu ý khi sử dụng gỗ cây keo
Điều cần thiết khi quyết định sử dụng gỗ là phải xác định rõ mục đích. Mỗi loại gỗ có ưu, nhược điểm khác nhau, và nếu được sử dụng hợp lý sẽ giúp tăng tuổi thọ
Đối với những loại gỗ có thể chịu được nước, nên ưu tiên sử dụng trong môi trường nước
Gỗ muốn dùng hợp lý, không chỉ ứng biến tùy theo chất liệu đi kèm, màu sắc chủ đạo, hay tỷ lệ tương quan, mà nó phải được tôn trọng theo phong cách kiến trúc của chính ngôi nhà.
Để kết hợp với nhiều loại vật liệu khác, người ta phải nắm được tính ổn định và biến dạng của gỗ, vì bên cạnh yêu cầu về màu sắc, gỗ còn phải có tính chất lý, hóa phù hợp với kết cấu, biến dạng, chịu lực của nó, để lựa chọn, thi công một cách hợp lý, hiệu quả trong công năng sử dụng.
Cách trồng cây keo
Để cây kéo phát triển và đạt được nhiều hiệu quả sử dụng. Thì phải làm theo phương pháp khoa học từng bước dẫn đến thành công. Cùng tham khảo chi tiết cách trồng cây keo sau đây.
Thời vụ trồng rừng
+ Vụ xuân trồng xong trước tháng 4
+ Vụ thu trồng xong trước 15/11
Mật độ trồng rừng keo lai
1600-2000 cây/ ha, hàng cách hàng 3 m, cây cách cây 2 m.
Chuẩn bị đất trồng
Nơi đất dốc < 1500, nếu có điều kiện nên cày máy (cày ngầm) toàn diện tích, sau đó đào hố kích thước 40 x 40 x 40 cm.
Bón lót và xan lấp hố
Bón lót cho mỗi hố 3 kg phân chuồng hoai +200 g NPK. Đập đất tơi nhỏ, loại bỏ đá, rễ cây, tạp vật khác, lấp 1/2 hố. Trộn đều phân chuồng với NPK, bỏ vào hố, dùng cuốc xáo trộn đất, sau đó lấp đất đầy hố.
Xan lấp hố và bón lót phân phải hoàn thành ít nhất 15 ngày trước khi trồng cây.
+ Đào ở chính tâm hố một lỗ sâu hơn chiều cao bầu, rạch nát vỏ bầu, đặt bầu cây giống keo lai vào đúng vị trí tâm hố sao cho thật ngay ngắn và cây con thẳng đứng. Dùng đất tơi nhỏ lấp cao hơn bầu hom 2-3 cm và chèn vừa đủ chặt. Các động tác trồng cây phải thực hiện hết sức nhẹ nhàng để tránh gãy cây, vỡ bầu, dập cổ rễ.
+ Trồng dặm: Sau khi trồng một tháng, tiến hành kiểm tra toàn bộ rừng trồng, nếu cây bị hư hỏng hoặc chết phải tiến hành trồng dặm lại, chỉnh sửa những cây nghiêng bị đổ.
Chăm sóc, nuôi dưỡng
Cây keo lai khi mới trồng còn thấp dễ bị cỏ dại lấn áp. Rừng trồng keo lai phải chăm sóc cẩn thận trong 3 năm đầu.
Chăm sóc năm thứ nhất
Tiến hành làm sạch cỏ, xới đất sâu 15-20 cm, vun đất đầy gốc cao 5-10cm, đường kính rộng 0,8-1m. Dọn sạch dây leo, bụi rậm, đào hai rãnh sâu 20 cm, dài 30 cm đối diện nhau và cách gốc 25cm. Bón 2kg phân chuồng + 100g NPK. Trộn đều phân với đất nhỏ, bỏ đều 2 rãnh rồi lấp đầy rãnh.
Lần 2 tiến hành tương tự lần một nhưng không bón phân.
Chăm sóc năm thứ 2:
Làm sạch cỏ, xới đất sâu 20cm. Đào hai rãnh sâu 20cm, dài 30cm đối diện nhau, lệch với hai rãnh đã đào lần trước và cách gốc cây 35cm để bón thúc sinh trưởng cho cây. Bón thúc 2 kg phân chuồng +100g NPK trộn đều phân với đất nhỏ, bỏ đều cho 2 rãnh rồi lấp đầy rãnh.
Lần 2, chăm sóc như lần một nhưng không bón phân
Chăm sóc năm thứ 3:
Phát sạch dây leo bụi rậm, chỉnh sửa cây làm cỏ vun gốc, trợ lực cho những cây sinh trưởng chậm.
Cây có nhiều cành nhánh, tỉa bớt những cành thấp, cành mới nhú. Dùng dao, kéo sắc để cắt sát gốc cành tỉa.
Bảo vệ rừng và phòng trừ sâu hại
Rừng trồng keo lai phải được bảo vệ chu đáo cho đến khi thu hoạch. Thường xuyên tuần tra canh gác để xác định lửa rừng, xung quanh lô trồng rừng phải có băng cây xanh rộng từ 8-10m để phòng, chống cháy rừng.
Rừng cây keo lai ngay từ lúc mới trồng đến 12 tháng tuổi thường bị mối ăn cắn rễ, ăn vỏ gốc cây non, cắn gốc làm cho cây trồng bị chết. Để phòng chống mối, trước khi trồng phải dọn sạch cành nhánh xung quanh hố trồng. Trộn thuốc diệt mối vào bầu PE trước khi trồng cây. Phá vỡ, diệt tổ mối trên lô trồng rừng, chặn đường lấy nước của mối. Không bón phân có chứa mùn cưa. Không xén rễ trước khi trồng.
Thu hoạch cây keo
Rừng keo lai trồng đúng kĩ thuật thâm canh: chọn giống tạo cây con, trồng, chăm sóc quản lý bảo vệ chu đáo, sau 7-8 năm có thể cho thu hoạch gỗ để làm nguyên liệu chế biến bột giấy.
Sau 15 năm trồng rừng keo lai có thể khai thác chọn để làm gỗ gia dụng, xây dựng.
Trên đây là những thông tin về đặc điểm, công dụng, kỹ thuật trồng và chăm sóc cây cây keo do xuongtretruc.com đã tổng hợp và chia sẻ đến các bạn. Hy vọng rằng với những chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn có thêm nhiều thông tin hơn về cây keo nhé!
